Uprawa konopi

W Polsce uprawa konopi ma wieloletnią tradycję. Po wielu latach zapomnienia zauważalny jest ponowny zwrot ku hodowli tej rośliny – zarówno w naszym kraju, jak i na świecie. Co warto wiedzieć o uprawie konopi? Czy w Polsce jest ona całkowicie legalna?

Uprawa konopi w Polsce

Konopie przemysłowe (Cannabis Sativa) uprawiane są w wielu krajach świata, także w Polsce. Pierwsze wzmianki o tej roślinie w polskiej literaturze pojawiły się w XVI-XVII wieku. Jeszcze w I połowie XX wieku konopie były często spotykane w wielu gospodarstwach domowych. Zaczęło się to zmieniać w latach 60. XX wieku. Obecnie jednak roślina ta przeżywa swój renesans i coraz częściej można spotkać jej uprawy.

W przypadku uprawy konopi przemysłowych w Polsce spełnione musi zostać kilka warunków, w tym m.in.:

śladowa ilość THC (mniej niż 0,2 proc.),
zwiększona zawartość celulozy, CBD i olejków eterycznych,
wysoka jednopienność,
wysoka jakość włókna,
wysoka ilość plonu nasion.

Dane Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi wskazują, że w latach 2004-2007 areał upraw konopi włóknistych w Polsce nie przekraczał 1300 ha. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa podaje natomiast, że w 2017 roku areał ten wynosił 1288 ha, w 2018 roku – 1969 ha, natomiast w 2019 roku – już 3556 ha. Te ostatnie są to jednak dane na podstawie upraw deklarowanych od płatności gruntowych dla rolników. W rzeczywistości na terenie Polski konopie uprawiane są na większej powierzchni – nie wszyscy rolnicy ubiegają się o przyznanie płatności gruntowych.

Uprawa konopi na świecie

Największymi producentami konopi na świecie są: Kanada, Chiny, Chile, Francja oraz Korea Północna. W głównej mierze w krajach tych hodowla ukierunkowana jest na produkcję nasion oraz włókien. Uprawa konopi jest ważną gałęzią gospodarki tych państw. Dla przykładu w 2016 roku w Chinach powierzchnia upraw tej rośliny wynosiła 50400 ha, co stanowiło ponad 40 proc. całości światowych upraw. W Unii Europejskiej lista legalnych odmian konopi zawiera ponad 60 pozycji. W przypadku UE pionierami w zakresie badań oraz zastosowania rośliny są: Francja, Niemcy oraz Włochy.

Prawo dotyczące uprawy konopi w Polsce

Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii określa cele, dla których konopie mogą być uprawiane w Polsce. Roślina ta może być hodowana wyłącznie na potrzeby przemysłu włókienniczego, chemicznego, celulozowo-papierniczego, kosmetycznego, spożywczego, farmaceutycznego, nasiennictwa oraz materiałów budowlanych. Aby jednak zacząć uprawiać konopie, konieczne jest uzyskanie stosownego zezwolenia. Hodowlą mogą zajmować się przedsiębiorcy oraz osoby fizyczne będące rolnikami. Zezwolenie wydaje wójt (burmistrz, prezydent miasta) na wniosek osoby zainteresowanej. Ponadto konieczne jest zawarcie umowy kontrakcyjnej z podmiotem, który posiada zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie skupu lub przetwarzania konopi zgodnie z określonymi ustawowo celami. Warto także mieć świadomość, że plantacje konopi mogą podlegać kontrolom. Działania niezgodne z przepisami mogą skutkować karą grzywny lub nawet karą pozbawienia wolności (od 6 miesięcy do 8 lat).

Warunki uprawy konopi

W Polsce uprawiane są konopie z odmiany Cannabis Sativa. Ich cechą charakterystyczną jest niewielka zawartość substancji psychoaktywnych. W naszym kraju warunki klimatyczne do hodowli tej rośliny są bardzo dobre.

Optymalne warunki uprawy konopi włóknistych to:

gleby żyzne, bogate w składniki pokarmowe, o uregulowanych stosunkach wodnych, odczynie obojętnym lub lekko zasadowym,
niewskazane są gleby podmakające, a także zbyt suche,
poziom wody gruntowej – od 60 do 80 cm,
w okresie wegetacji potrzebują ok. 250-300 mm opadów atmosferycznych (3 razy więcej niż kukurydza),
wysokie nawilżenie mineralne i naturalne,
młode rośliny wykazują odporność na przymrozki do -6 stopni Celsjusza, dzięki czemu możliwy jest dość wczesny siew.

Uprawa konopi zapewnia odpowiednie napowietrzenie. Jest to dobry przedplon dla innych roślin, szczególnie zbóż. Średni plon nasion z 1 ha to 6-12 dt. Do zbioru niezbędne jest zastosowanie specjalnego sprzętu, np. kombajnów i kosiarek.

Zaletą upraw konopi jest brak konieczności odchwaszczania. Rośliny te są bardzo konkurencyjne w stosunku do chwastów. Choroby i szkodniki pojawiają się sporadycznie. Olejki eteryczne zawarte w konopiach skutecznie odstraszają pasożyty. Dlatego też stosowanie chemicznych środków ochrony roślin jest niepotrzebne. Ponadto konopie nie wymagają szczególnych zabiegów przedplonowych.

Po co uprawia się konopie?

Konopie uprawiane w Polsce nie stanowią żadnego zagrożenia narkotycznego ze względu na znikomą zawartość THC. W naszym kraju roślina ta hodowana jest w następujących celach:

przemysł spożywczy (m.in. olej tłoczony z nasion, mleczko konopne, słodycze),
produkcja paszy i ziarna dla zwierząt,
produkcja suplementów diety,
przemysł farmaceutyczny,
przemysł kosmetyczny,
przemysł celulozowo-papierniczy,
przemysł odzieżowy i włókienniczy (materiały są przewiewne, lekkie, wytrzymałe),
budownictwo (materiały kompozytowe, płyty stolarskie),
energetyka (brykiet opałowy),
produkcja biopaliw.